Nazareński, śliczny kwiecie – tekst
Nazareński śliczny kwiecie,
Co rozkoszą jesteś nieba
Co Ty robisz na tym świecie,
Gdzie przybrałeś postać chleba?
Czemuż Jezu, o mój Panie,
Serce niewdzięcznikom dałeś,
Czemu dziwne Twe kochanie
Na ten nędzny świat wylałeś?
Cóż jest człowiek, że dla niego
Ty się, Panie, dałeś cały,
Że Mu drzwi do Serca Swego
Otwierasz, o Królu chwały?
A to Serce Twe na ziemi,
Co tak ludzi ukochało,
Cóż znajduje między nimi,
Cóż od świata pozyskało?
Tylko wzgardą, zapomnieniem
Człowiek Tobie się odpłaca,
Poi Serce Twe cierpieniem
I od Ciebie się odwraca.
Chociaż Serce Twoje wzywa,
Choć wyciągasz Boskie dłonie,
Każdy Tobie się wyrywa
I w przepaści grzechów tonie.
Jako niegdyś na Golgocie
„Pragnę!” usta Twe wołały,
Tak Twe Serce dziś w tęsknocie
„Pragnę!” woła na świat cały.
I przed Tobą tłum się snuje,
A nikt Ciebie nie rozumie,
Nikt z Twem Sercem współ nie czuje,
Ciebie kochać nikt nie umie.
Dobry Jezu, o mój Panie,
Ulecz świata zaślepienie.
W Twego Serca świętej Ranie
Daj nam znaleźć nawrócenie.
Na świat cały, z Serca Rany
Rozrzuć ogień Twej miłości,
Byś od wszystkich był kochany
Na tej ziemi i w wieczności.
Interpretacja
Znaczenie tytułu i motywu kwiatu
Tytuł pieśni „Nazareński, śliczny kwiecie” odnosi się do Jezusa Chrystusa, który jest opisywany jako piękny kwiat pochodzący z Nazaretu. W tej metaforze kwiat symbolizuje doskonałość, piękno i czystość, które są atrybutami przypisywanymi Jezusowi. Jako kwiat, który jest „rozkoszą jesteś nieba”, Jezus jest przedstawiony jako istota niebiańska, przynosząca radość i miłość do świata. Jednakże, w kontraście do niebiańskiego pochodzenia, Jezus przyjmuje postać chleba na ziemi, co odnosi się do Eucharystii i obecności Chrystusa w sakramencie.
Wykorzystanie motywu kwiatu w tytule podkreśla również ulotność i kruchostwo ludzkiego życia w porównaniu z wiecznością i niezmiennością nieba. W kontekście chrześcijańskim, kwiat może również symbolizować ofiarę i miłość, które Jezus okazał ludzkości przez swoje życie, nauczanie i ostatecznie przez śmierć na krzyżu.
Wcielenie i ofiara Jezusa
W pierwszej zwrotce pieśni pojawia się pytanie, dlaczego Jezus, będąc rozkoszą nieba, zdecydował się przyjąć postać chleba i zamieszkać na świecie pełnym niewdzięczności. To pytanie odnosi się do tajemnicy Wcielenia, czyli przyjęcia przez Boga ludzkiej natury w osobie Jezusa Chrystusa. Wcielenie jest aktem miłości Boga do ludzi, którzy jednak nie zawsze potrafią tę miłość odwzajemnić.
W dalszej części pieśni podkreślona jest ofiarna miłość Jezusa, który oddał swoje życie za ludzkość. Serce Jezusa, które „tak ludzi ukochało”, jest symbolem tej bezwarunkowej miłości. Jednakże, odpowiedzią świata na tę miłość jest „wzgardą, zapomnieniem”, co ukazuje kontrast między boską miłością a ludzką niewdzięcznością i obojętnością.
Trudności w relacji człowieka z Bogiem
Pieśń porusza problem niewdzięczności i oziębłości ludzi wobec miłości Boga. Ludzkość, reprezentowana przez „człowieka”, odpłaca się „wzgardą, zapomnieniem”, co sugeruje, że ludzie nie doceniają ofiary Chrystusa. Cierpienie, które ludzie sprawiają Sercu Jezusowemu, jest wynikiem ich grzechów i odwrócenia się od Boga.
W kolejnych wersach, mimo że Jezus „wyciąga Boskie dłonie”, ludzie „wyrywają się” i „toną w przepaści grzechów”. To obrazuje trudność w nawiązaniu głębokiej relacji z Bogiem w świecie, który często odrzuca Jego miłość. Wewnętrzna walka między dążeniem do dobra a pokusami zła jest centralnym punktem ludzkiej egzystencji.
Pragnienie Jezusa i ludzka obojętność
W pieśni pojawia się motyw pragnienia Jezusa, który jest wyrażony słowem „Pragnę!”, nawiązującym do Jego słów wypowiedzianych na krzyżu. To pragnienie odnosi się do głębokiego pragnienia zbawienia każdej duszy przez Jezusa. Mimo tego, że Jezus pragnie zbliżyć do siebie wszystkich ludzi, tłum „snuje się” przed Nim, ale „nikt Ciebie nie rozumie”, co wskazuje na obojętność i brak zrozumienia dla miłości, którą oferuje.
Obojętność świata wobec Jezusa jest przedstawiona jako brak zdolności do kochania i współczucia. Ludzie nie potrafią „współ czuć” z Jego Sercem, co oznacza, że nie potrafią dzielić Jego miłości i współuczestniczyć w Jego cierpieniu. Ta niezdolność do miłości i empatii jest głębokim problemem ludzkości, który pieśń podkreśla jako centralny punkt ludzkiego oddalenia od Boga.
Apel o nawrócenie i miłość
W ostatniej zwrotce pieśni znajduje się apel do Jezusa o „uleczenie świata zaślepienia” i o nawrócenie, które ma być znalezione w „świętej Ranie” Serca Jezusowego. Rana ta jest symbolem miłości i ofiary Jezusa, a zarazem miejscem, w którym ludzie mogą odnaleźć uzdrowienie duchowe i odnowienie swojej relacji z Bogiem.
Poetycki obraz „rozrzucającego ogień Twej miłości” wzywa do rozpalenia w sercach ludzi płomienia miłości do Boga, aby „od wszystkich był kochany na tej ziemi i w wieczności”. Ten apel ma na celu przypomnienie o konieczności odpowiedzi na miłość Boga przez miłość bliźniego i życie zgodne z Jego przykazaniami. Pieśń kończy się nadzieją na to, że miłość Jezusa zostanie doceniona i odwzajemniona przez ludzi, zarówno w życiu doczesnym, jak i w wieczności.