Bądź pozdrowiona Panno nieskalana – tekst
Bądź pozdrowiona Panno nieskalana,
Pani wszechświata, Matko ukochana.
Bądź pozdrowiona od morza do morza,
Królowo Polski, o zaranna zorza.
Bądź pozdrowiona Królowo tych ziemi,
W których się naród dziećmi Twymi mieni,
Bądź pozdrowiona ich łzami, mękami,
Ich wiarą w Ciebie i ich westchnieniami.
Bądź pozdrowiona w Tobie moc u Boga!
Broń nas od nieszczęść niewoli i wroga,
A gdy nam godłem cierniowa korona,
W cierpieniach i mękach, bądź nam pozdrowiona
Bądź pozdrowiona wszystkimi pieśniami,
W których Cię wielbim o Królowo, Pani!
Bądź pozdrowiona w każdym naszym tchnieniu,
W prześladowaniach i w całym istnieniu
Bądź pozdrowiona w całym chrześcijaństwie
Przez sług Chrystusa i w Jego kapłaństwie!
Dodaj duchownym siły, mocy, woli,
By swe owieczki wspierali w niedoli.
Bądź pozdrowiona! Daj w mękach wytrwanie,
Daj silną wiarę! Uproś zmiłowanie!
A gdy w cierpieniu ktoś życia dokona
Za wiarę ojców, bądź nam pozdrowiona!
Interpretacja
Symbolika tytułu i pierwszego wersu
Pieśń „Bądź pozdrowiona Panno nieskalana” rozpoczyna się od bezpośredniego zwrotu do Maryi, matki Jezusa Chrystusa, która w doktrynie chrześcijańskiej jest uznawana za dziewicę, wolną od grzechu pierworodnego, co podkreśla epitet „nieskalana”. Tytuł i pierwszy wers pieśni nawiązują do tradycji pozdrowienia Maryi, znanej z modlitwy „Zdrowaś Maryjo”, co wskazuje na głębokie zakorzenienie tej pieśni w praktykach religijnych i kulturowych. Pozdrowienie to jest wyrazem czci i szacunku, a także prośbą o opiekę i wstawiennictwo.
Maryja jako Pani wszechświata i Matka ukochana
W kolejnym wersie Maryja przedstawiona jest jako „Pani wszechświata”, co podkreśla jej wyjątkową pozycję w kosmologii chrześcijańskiej. Jest to wyraz uznania dla jej roli jako matki Chrystusa, a przez to również duchowej matki wszystkich wierzących. Określenie „Matko ukochana” wskazuje na osobisty i emocjonalny stosunek wierzących do Maryi, która jest postrzegana jako bliska, troskliwa i pełna miłości.
Maryja jako Królowa Polski i symbol narodu
Maryja określona jest mianem „Królowo Polski”, co odzwierciedla specyficzne dla polskiej tradycji religijnej postrzeganie Maryi jako patronki i opiekunki narodu. Zwrot „od morza do morza” może symbolizować uniwersalność kultu maryjnego w Polsce oraz jedność terytorialną kraju pod jej opieką. Wspomnienie o „zarannej zorzy” może być interpretowane jako znak nadziei i nowego początku, który Maryja jako duchowa matka przynosi swoim dzieciom.
Cierpienie narodu i prośba o opiekę
Pieśń porusza temat cierpień narodu, które są przedstawione jako ofiara składana Maryi („Bądź pozdrowiona ich łzami, mękami”). Jest to wyraz uznania dla wytrwałości i wierności wierzących, którzy w obliczu trudności zwracają się do Maryi o pomoc i wsparcie. Prośba o obronę „od nieszczęść, niewoli i wroga” jest jednocześnie wołaniem o wolność i pokój dla narodu.
Maryja jako źródło mocy i pocieszenia
W pieśni Maryja jest wyznaczona jako pośredniczka między Bogiem a ludźmi („Bądź pozdrowiona w Tobie moc u Boga”). To podkreśla jej rolę jako orędowniczki i pośredniczki łask. Wers „W cierpieniach i mękach, bądź nam pozdrowiona” wyraża przekonanie, że Maryja jest obecna i wspiera wierzących w ich trudnych chwilach, oferując pocieszenie i nadzieję.
Maryja w życiu codziennym i wierze
Pieśń podkreśla, że Maryja jest czczona nie tylko w modlitwach i pieśniach, ale również w codziennym życiu wierzących („Bądź pozdrowiona w każdym naszym tchnieniu”). Obecność Maryi w „prześladowaniach i w całym istnieniu” wskazuje na to, że jej opieka i wstawiennictwo są wszechobecne i dostępne dla każdego, kto szuka wsparcia w wierze.
Maryja i kapłaństwo
Pieśń zwraca się również do Maryi z prośbą o wsparcie dla kapłanów („Dodaj duchownym siły, mocy, woli”), którzy pełnią ważną rolę w życiu religijnym jako przewodnicy duchowi i pośrednicy między Bogiem a ludźmi. Prośba o siłę dla kapłanów podkreśla ich znaczenie w utrzymaniu i wzmacnianiu wiary wśród wiernych, zwłaszcza w czasach próby i niepewności.
Maryja jako wsparcie w cierpieniu
W ostatnim wersie pieśni pojawia się prośba o wytrwanie w mękach i silną wiarę, co jest wyrazem świadomości ludzkiej słabości i potrzeby duchowego wsparcia. Maryja ma uprosić u Boga zmiłowanie, co jest wyrazem nadziei na łaskę i zbawienie. Wers „Za wiarę ojców, bądź nam pozdrowiona” nawiązuje do tradycji i przekazu wiary, podkreślając ciągłość i trwałość wartości religijnych przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
Bądź pozdrowiona Panno nieskalana – tłumaczenie na angielski
Hail to you, Virgin unblemished,
Queen of the universe, beloved Mother.
Hail to you from sea to sea,
Queen of Poland, oh bright dawn.
Hail to you, Queen of these lands,
In which the nation counts itself as your children,
Hail to you with their tears, their sufferings,
Their faith in you and their sighs.
Hail to you, in you is the power from God!
Defend us from misfortunes, slavery, and foe,
And when a crown of thorns is our emblem,
In sufferings and torments, be hailed by us.
Hail to you with all the hymns,
In which we praise you, oh Queen, Lady!
Hail to you with every breath of ours,
In persecutions and in all existence.
Hail to you in all of Christendom
By the servants of Christ and in His priesthood!
Give spiritual strength, power, will,
To support their flock in adversity.
Hail to you! Grant perseverance in torments,
Give strong faith! Beg for mercy!
And when someone ends their life in suffering
For the faith of our fathers, be hailed by us!