Bolejąca Matko Pana – tekst
Bolejąca Matka stała
Obok Krzyża, we łzach cała,
kiedy z niego zwisał Syn!
Duszę Jej, co łez nie mieści,
pełną smutku i boleści
przeszedł miecz dla naszych win.
Jakąż żałość w głębi łona,
czuła Ta Błogosławiona,
z której Bóg się zrodził sam?
Jakiż ból Jej pierś rozrywa,
kiedy widzi Matka tkliwa
Dziecię swe u śmierci bram?
Gdzież jest człowiek, co łzę wstrzyma,
gdy mu stanie przed oczyma
w mękach Matka ta bez skaz?
Kto się smutkiem nie poruszy
gdy rozważy boleść duszy
Matki z Jej dziecięciem wraz?
Za narodu swego grzechy
widzi Pana bez pociechy,
w męce, wśród ostatnich drżeń.
Widzi Syna wśród konania,
jak samotny głowę skłania,
gdy nań śmierci spadał cień.
Matko, coś miłości zdrojem,
spraw, by serce me gorzało,
niech radością w życiu całą
będzie dla mnie Chrystus – Bóg.
Matko, ponad wszystkie świętsza,
rany Pana, aż do wnętrza
w serce me głęboko wpój!
Twego Syna ból i ciernie,
co chciał cierpieć tak niezmiernie,
niechaj duch podziala mój!
Spraw, niech z Tobą rzewnie płaczę
poprzez życia dni tułacze
z Synem Twym mi współczuć daj!
Pragnę stać pod krzyżem z Tobą,
z Twoją łączyć się żałobą,
przez łzy z Tobą zdobyć raj.
Błagam, pełna łask Dziewico,
zapłakane wznieś już lico,
jeden niech nas koi płacz!
Niechaj nosząc zgon i bicze,
w męce Pana uczestniczę,
Sercem z Nim mnie złączyć racz!
Niech mnie męki gwoździe zranią,
Niechaj kiedy patrzę na Nią,
krew upoi mnie i krzyż!
Nie daj gorzeć, lecz o Panno!
Męką ognia nieustanną
w sądzie twą obroną zbliż!
Chryste, gdy me skończę chwile,
daj przez Matkę posiąść miłe
Palmy Twej zwycięski wian!
Kiedy ciało śmierć pokruszy
spraw, by w niebie mojej duszy
Triumf był Twej chwały dan! Amen
Interpretacja
Symbolika bólu i współcierpienia w pieśni
Pieśń „Bolejąca Matko Pana” jest głębokim wyrazem współczucia i solidarności z Matką Bożą, która stoi pod krzyżem i doświadcza nieopisanego bólu z powodu męki i śmierci swojego Syna. W pierwszych wersach utworu pojawia się obraz Matki, która „stała obok Krzyża, we łzach cała”, co podkreśla ogrom jej cierpienia i uczucie bezsilności wobec losu, jaki spotkał Jezusa. Przez całą pieśń przewija się motyw miecza, który „przeszedł duszę” Maryi, co jest odniesieniem do przepowiedni Symeona, mówiącej o tym, że miecz boleści przebije Jej duszę. To wyrażenie symbolizuje głęboki ból duchowy, który Maryja przeżywała, będąc świadkiem męki swojego Syna.
Uniwersalność doświadczenia cierpienia
Pieśń porusza uniwersalny temat cierpienia i współczucia, zwracając się do słuchacza z pytaniem: „Gdzież jest człowiek, co łzę wstrzyma, gdy mu stanie przed oczyma w mękach Matka ta bez skaz?”. To wezwanie do empatii i wczuwania się w doświadczenie drugiego człowieka ma na celu wywołanie głębokiej refleksji nad własną zdolnością do współodczuwania bólu innych. Pieśń wzywa do zastanowienia się nad własną wrażliwością i gotowością do podzielenia się cierpieniem z tymi, którzy je przeżywają, co jest jednym z kluczowych przesłań chrześcijaństwa.
Wzór Maryi jako Matki cierpiącej
Maryja w pieśni przedstawiona jest jako wzór matczynego cierpienia i miłości, która pomimo ogromnego bólu pozostaje przy swoim Synu aż do końca. Jej postawa jest przykładem bezwarunkowej miłości i ofiary, której wymiarem jest gotowość do poniesienia największego bólu. W pieśni wyrażone jest pragnienie, aby każdy wierzący mógł naśladować Maryję w jej cierpieniu, uczestnicząc w męce Chrystusa i dzieląc z Nią ból. To pragnienie stania „pod krzyżem z Tobą” i łączenia się w żałobie jest wyrazem dążenia do głębszego zrozumienia tajemnicy wiary i miłości, która jest w stanie przetrwać nawet największe próby.
Aspekt medytacyjny i kontemplacyjny pieśni
„Bolejąca Matko Pana” pełni również funkcję medytacyjną, zachęcając do kontemplacji męki Chrystusa i cierpienia Maryi. Pieśń jest zaproszeniem do duchowego zjednoczenia z Matką Bożą, do przeżywania jej bólu i rozważania znaczenia ofiary Chrystusa. Poprzez prośbę o to, aby „rany Pana, aż do wnętrza w serce me głęboko wpój”, wierzący jest zachęcany do wewnętrznego przeżywania pasji, co ma prowadzić do głębszego zrozumienia i doświadczenia miłości Boga. W ten sposób pieśń staje się narzędziem duchowego wzrostu i pogłębiania wiary.
Eschatologiczny wymiar pieśni
W końcowej części pieśni pojawia się eschatologiczny wymiar, który odnosi się do ostatecznych rzeczywistości wiary, takich jak sąd ostateczny i życie wieczne. Prośba o to, aby przez Matkę posiąść „Palmy Twej zwycięski wian” i o triumf duszy w niebie, wskazuje na nadzieję na zbawienie i wieczne szczęście w obecności Boga. Pieśń kończy się modlitwą o to, aby po śmierci, dzięki wstawiennictwu Maryi, wierzący mógł doświadczyć pełni chwały w niebie. To wyrażenie głębokiej wiary w obietnicę zbawienia i nadziei na życie wieczne w jedności z Bogiem i wszystkimi świętymi.