Żegnam was dziateczki – tekst
Żegnam was dziateczki, porzucam dom miły,
A sama ja pójdę do ciemnej mogiły.
Proszę was dziateczki, byście nie płakali,
Tylko o mej duszy zawsze pamiętali.
Ja od was, dziateczki, nie wymagam wiele,
Tylko mszę świętą zakupić w kościele.
Przed tym ołtarzem, przed którym modliłem,
A dziś już życie ziemskie zakończyłem.
Szkoda was, dziateczki, i domu swego,
Więc muszę słuchać wyroku bożego.
Bóg mnie pokazał drogę do wieczności,
Jego się muszę poddać opatrzności.
Żegnam was, dziateczki, już trumna gotowa,
Już nie przemówię do was ani słowa.
Gdzie będę spoczywać w ciemnej jaskini,
Gdzie spoczywają te święte boginie.
Interpretacja
Analiza emocjonalnego przesłania pieśni
Pieśń „Żegnam was dziateczki” jest głęboko wzruszającym utworem, który porusza temat śmierci i rozstania z najbliższymi. Już w pierwszym wersie pojawia się motyw pożegnania, który jest kluczowy dla całego utworu. Mówca liryczny, będący na łożu śmierci, żegna się z dziećmi i domem, który był dla niego miejscem miłości i ciepła. Słowa „porzucam dom miły” wskazują na bolesność rozstania i świadomość, że opuszcza on miejsce pełne wspomnień i emocji.
W kolejnych wersach pojawia się prośba skierowana do dzieci, aby nie opłakiwały śmierci rodzica, lecz zamiast tego pamiętały o jego duszy. To wyrażenie troski o duchowe dobro dzieci, które mają kontynuować modlitwę i pamięć o zmarłym, co jest zgodne z chrześcijańską tradycją dbania o zbawienie dusz. W ten sposób mówca liryczny pragnie pozostawić po sobie trwały ślad w sercach i umysłach swoich potomków.
Symbolika religijna i znaczenie mszy świętej
W pieśni „Żegnam was dziateczki” religia odgrywa centralną rolę. Mówca liryczny prosi dzieci o zakupienie mszy świętej, co jest wyrazem głębokiej wiary w moc sakramentów i obrzędów kościelnych. Msza święta, jako najważniejszy akt kultu w chrześcijaństwie, ma tu za zadanie wspomóc duszę zmarłego w drodze do wieczności. Wskazuje to na przekonanie o konieczności opieki nad zmarłymi, która wyraża się w modlitwie i ofiarowaniu mszy w ich intencji.
Wzmianka o ołtarzu, przed którym mówca się modlił, podkreśla osobistą relację z miejscem kultu i sakralnością kościoła. Ołtarz staje się symbolem pośrednictwa między światem ziemskim a wiecznością, miejscem, gdzie wierny łączył się z Bogiem. Teraz, kiedy życie ziemskie dobiega końca, ołtarz staje się ostatnim punktem odniesienia dla wierzącego, który pragnie, aby jego życie było oceniane przez pryzmat wiary i pobożności.
Refleksja nad przemijaniem i poddanie się woli Bożej
W pieśni „Żegnam was dziateczki” pojawia się również motyw przemijania i zgody na nieuniknione. Mówca liryczny wyraża smutek z powodu konieczności opuszczenia dzieci i domu, jednak jednocześnie akceptuje to jako część boskiego planu. Słowa „Więc muszę słuchać wyroku bożego” wskazują na pokorę i poddanie się woli Bożej, co jest charakterystyczne dla chrześcijańskiego rozumienia śmierci jako przejścia do innego, lepszego życia.
Śmierć jest tu przedstawiona nie jako koniec, ale jako początek drogi do wieczności, którą Bóg wyznacza każdemu człowiekowi. Mówca liryczny wyraża przekonanie, że śmierć jest kolejnym etapem egzystencji, który należy zaakceptować z pokorą. To wyrażenie głębokiej wiary w życie pozagrobowe i nadziei na spotkanie z Bogiem, które przewyższa ziemskie przywiązania i troski.
Metaforyczne zakończenie i pożegnanie
Ostatnie wersy pieśni „Żegnam was dziateczki” są pełne metaforycznych obrazów, które wzmacniają poczucie ostateczności pożegnania. Mówca liryczny wspomina o trumnie, która jest już gotowa, co jest bezpośrednim nawiązaniem do śmierci i pochówku. Słowa „Już nie przemówię do was ani słowa” podkreślają, że śmierć jest granicą, której nie można przekroczyć, a komunikacja między żywymi a zmarłymi zostaje przerwana.
W ostatnim wersie pojawia się obraz „ciemnej jaskini”, która może być interpretowana jako grobowiec lub symboliczne miejsce spoczynku duszy. Wzmianka o „świętych boginiach” może być odniesieniem do tradycji pogańskich lub metaforą dla świętych, które już osiągnęły wieczność. To poetycki sposób na przedstawienie śmierci jako przejścia do świata duchów, gdzie zmarły dołącza do grona tych, którzy już odeszli. Jest to zarazem wyraz nadziei na to, że śmierć nie jest końcem, lecz nowym początkiem w innym wymiarze egzystencji.
Żegnam was dziateczki – tłumaczenie na angielski
I bid you farewell, my dear little children, I leave behind our cherished home,
And alone I will go to the dark grave’s gloom.
I ask you, my children, do not weep for me,
But always remember my soul, earnestly.
From you, my little ones, I ask not much,
Just to purchase a holy mass at the church.
Before that altar where I used to pray,
And now my earthly life concludes today.
I lament for you, my children, and our home so dear,
Thus, I must heed the divine verdict I hear.
God has shown me the path to eternity,
To His providence, I must submit with serenity.
Farewell, my children, the coffin is ready,
No more words can I speak, my voice is steady.
Where I will rest in the dark cavern’s keep,
Where those holy goddesses lie in eternal sleep.
