Do szopy, hej pasterze – tekst
Do szopy, hej pasterze,
Do szopy, bo tam cud,
Syn Boży w żłobie leży,
By zbawić ludzki ród.
Refren: Śpiewajcie Aniołowie,
Pasterze grajcie Mu.
Kłaniajcie się królowie,
Nie budźcie Go ze snu
Padnijmy na kolana,
To Dziecię to nasz Bóg,
Witajmy swego Pana;
Wdzięczności złóżmy dług.
Refren: Śpiewajcie Aniołowie,
Pasterze grajcie Mu.
Kłaniajcie się królowie,
Nie budźcie Go ze snu
O Boże niepojęty,
Kto pojmie miłość Twą?
Na sianie wśród bydlęty,
Masz tron i służbę swą.
Refren: Śpiewajcie Aniołowie,
Pasterze grajcie Mu.
Kłaniajcie się królowie,
Nie budźcie Go ze snu
On Ojcu równy w bóstwie,
Opuszcza niebo swe
A rodzi się w ubóstwie
I cierpi wszystko złe
Refren: Śpiewajcie Aniołowie,
Pasterze grajcie Mu.
Kłaniajcie się królowie,
Nie budźcie Go ze snu
Bóg, Stwórca wiecznej chwały,
Bóg godzien wszelkiej czci,
Patrz, w szopie tej zbutwiałej,
Jak słodko On tam śpi.
Refren: Śpiewajcie Aniołowie,
Pasterze grajcie Mu.
Kłaniajcie się królowie,
Nie budźcie Go ze snu
Jezuniu mój najsłodszy,
Tobie oddaję się.
O skarbie mój najdroższy,
racz wziąć na własność mnie.
Refren: Śpiewajcie Aniołowie,
Pasterze grajcie Mu.
Kłaniajcie się królowie,
Nie budźcie Go ze snu.
Interpretacja
Znaczenie tytułu i wezwania do pasterzy
Kolęda „Do szopy, hej pasterze” rozpoczyna się od bezpośredniego wezwania skierowanego do pasterzy, którzy są jednymi z pierwszych świadków narodzenia Jezusa. Tytuł i pierwszy wers utworu odnoszą się do biblijnej sceny zwiastowania pasterzom, którzy zostali wezwani przez aniołów, aby udać się do Betlejem i oddać cześć nowo narodzonemu Mesjaszowi. W kontekście kolędy, pasterze symbolizują prostotę, pokorę i gotowość do przyjęcia Bożego posłannictwa, co jest zachętą dla każdego słuchacza do naśladowania ich postawy.
Wzywanie pasterzy ma również głębsze znaczenie teologiczne. Pasterze, choć byli na marginesie społeczeństwa, zostali wybrani, by jako pierwsi usłyszeć dobrą nowinę o narodzeniu Zbawiciela. To podkreśla uniwersalność przesłania Bożego Narodzenia, które jest skierowane do wszystkich ludzi, niezależnie od ich statusu społecznego. W ten sposób kolęda przypomina o fundamentalnej równości wszystkich ludzi przed Bogiem.
Symbolika żłóbka i cudu narodzenia
W pierwszej zwrotce kolędy pojawia się motyw żłóbka, który jest centralnym elementem sceny Bożego Narodzenia. Żłóbek, będący miejscem, w którym karmione są zwierzęta, staje się w kontekście narodzenia Jezusa symbolem skromności i ubóstwa. Mimo że Syn Boży, druga osoba Trójcy Świętej, zstępuje na ziemię, wybiera najprostsze i najbardziej pokorne miejsce na swój pierwszy dom. Ten obraz podkreśla paradoks chrześcijaństwa, gdzie Bóg objawia się w słabości, a wielkość przejawia się przez pokorę.
Określenie narodzenia Chrystusa mianem „cudu” ma na celu podkreślenie jego nadprzyrodzonego charakteru. Narodzenie Syna Bożego w ludzkiej postaci jest wydarzeniem, które przekracza zrozumienie ludzkiego umysłu i jest fundamentem wiary chrześcijańskiej. Cud narodzenia ma również wymiar zbawczy – „by zbawić ludzki ród” wskazuje na cel przyjścia Chrystusa na świat, którym jest odkupienie ludzkości i otwarcie drogi do wiecznego zbawienia.
Uczestnictwo niebios i ziemi w wydarzeniu narodzenia
Refren kolędy „Śpiewajcie Aniołowie, Pasterze grajcie Mu. Kłaniajcie się królowie, Nie budźcie Go ze snu” ukazuje uniwersalny charakter adoracji nowonarodzonego Mesjasza. Aniołowie reprezentują niebo, pasterze – ziemię, a królowie – władzę i bogactwo. Wszyscy oni, niezależnie od pochodzenia i statusu, są wezwani do wspólnego świętowania i oddawania czci Dziecięciu. To podkreśla, że narodzenie Jezusa jest wydarzeniem, które łączy wszystkie sfery stworzenia.
Prośba o niebudzenie Dziecięcia ze snu ma wymiar symboliczny. Sen jest stanem bezbronności i pokory, a Jezus, choć jest Bogiem, przyjmuje ludzką naturę ze wszystkimi jej ograniczeniami. Refren jest więc wyrazem czułości i szacunku wobec tajemnicy Wcielenia, a jednocześnie zachętą do cichej i pełnej podziwu kontemplacji Bożej miłości objawionej w postaci Dziecięcia.
Teologiczne znaczenie narodzenia Boga w ubóstwie
W kolejnych zwrotkach kolęda porusza temat teologiczny, mówiąc o niepojętości Bożej miłości, która objawia się w narodzeniu się w ubóstwie. „O Boże niepojęty, Kto pojmie miłość Twą? Na sianie wśród bydlęty, Masz tron i służbę swą.” – te słowa wskazują na tajemnicę Wcielenia, gdzie Bóg dobrowolnie rezygnuje z boskiego majestatu, by stać się jednym z nas. Wybór miejsca narodzenia – w ubogiej szopie, wśród zwierząt – jest świadomym aktem solidaryzowania się z ludzką biedą i cierpieniem.
Wers „On Ojcu równy w bóstwie, Opuszcza niebo swe” przypomina o doktrynie Trójcy Świętej i pełnej równości Osób Boskich. Jezus, będąc równym Ojcu, dobrowolnie przyjmuje ludzką kondycję, co jest aktem niezwykłej pokory i miłości. Narodzenie w ubóstwie staje się więc wyrazem solidarności Boga z ludźmi, a także przypomnieniem, że prawdziwa wielkość nie jest mierzona bogactwem materialnym, lecz głębią miłości i poświęcenia.
Osobista odpowiedź wiernego na tajemnicę narodzenia
Ostatnia zwrotka kolędy jest wyrazem osobistej odpowiedzi wiernego na tajemnicę narodzenia Jezusa. „Jezuniu mój najsłodszy, Tobie oddaję się. O skarbie mój najdroższy, racz wziąć na własność mnie.” – to słowa pełne miłości i oddania, które wskazują na głęboką relację między wiernym a Bogiem. W tej zwrotce kolęda przekształca się w modlitwę, w której człowiek wyraża pragnienie całkowitego oddania się Chrystusowi i życia według Jego woli.
Wyrażenie „racz wziąć na własność mnie” podkreśla pragnienie bycia własnością Boga, co oznacza życie w zgodzie z Jego przykazaniami i naśladowanie Jego miłości. To wyrażenie jest również przypomnieniem o chrześcijańskim powołaniu do świętości i ciągłego dążenia do doskonałości w miłości. W ten sposób kolęda staje się nie tylko śpiewem o narodzeniu Jezusa, ale również wezwaniem do głębokiej przemiany osobistej i duchowego wzrostu.
Do szopy, hej pasterze – tłumaczenie na angielski
To the shed, hey shepherds,
To the shed, for there’s a wonder,
The Son of God lies in a manger,
To save the human race.
Chorus: Sing, Angels,
Shepherds, play for Him.
Bow down, kings,
Do not wake Him from His sleep.
Let’s kneel down,
This Child is our God,
Let’s welcome our Lord;
Let’s pay our debt of gratitude.
Chorus: Sing, Angels,
Shepherds, play for Him.
Bow down, kings,
Do not wake Him from His sleep.
Oh God, unfathomable,
Who can comprehend Your love?
Lying in the hay among the cattle,
You have Your throne and Your service.
Chorus: Sing, Angels,
Shepherds, play for Him.
Bow down, kings,
Do not wake Him from His sleep.
He, equal to the Father in divinity,
Leaves His heaven
And is born in poverty
And suffers all evil.
Chorus: Sing, Angels,
Shepherds, play for Him.
Bow down, kings,
Do not wake Him from His sleep.
God, Creator of eternal glory,
God worthy of all praise,
Look, in this dilapidated shed,
How sweetly He sleeps there.
Chorus: Sing, Angels,
Shepherds, play for Him.
Bow down, kings,
Do not wake Him from His sleep.
My sweetest Jesus,
I give myself to You.
Oh, my most precious treasure,
Deign to take me as Your own.
Chorus: Sing, Angels,
Shepherds, play for Him.
Bow down, kings,
Do not wake Him from His sleep.