Mizerna, cicha, stajenka licha – Tekst kolędy

Mizerna, cicha, stajenka licha – tekst

Mi­zer­na, ci­cha,
Sta­jen­ka li­cha,
Peł­na nie­bie­skiej chwa­ły;
Oto le­żą­cy,
Przed nami śpią­cy,
W pro­mie­niach Je­zus mały.

Nad nim Anie­li
W lo­cie sta­nę­li
I po­chy­le­ni klę­czą;
Z wło­sy zło­ty­mi
Z skrzy­dły bia­ły­mi
Pod ma­lo­wa­ną tę­czą.

Wiel­kie zdzi­wie­nie,
Wszel­kie stwo­rze­nie,
Cały świat orzeź­wio­ny;
Mą­drość Mą­dro­ści,
Świa­tłość świa­tło­ści,
Je­zus wcie­lo­ny.

I oto mno­dzy
Lu­dzie ubo­dzy
Ra­dzi oglą­dać Pana;
Peł­ni na­tchnie­nia,
Peł­ni zba­wie­nia,
Upa­dli na ko­la­na.

Dłu­go cze­ka­li,
Dłu­go wzdy­cha­li,
Aż nie­bo roz­go­rza­ło,
Pie­kło za­war­te,
Nie­bo otwar­te,
Sło­wo cia­łem się sta­ło.

Śpi jesz­cze sen­ne
Dzie­cię pro­mien­ne,
W ci­szy ubo­giej strze­chy;
Na li­cach bia­łych,
Na ustach ma­łych,
Mi­ga­ją się uśmie­chy.

Jako w ko­ście­le,
Choć lu­dzi wie­le,
Ci­sza po­boż­na wie­je;
Oczy się ro­szą
Du­sze się wzno­szą,
Pły­ną w ser­ca na­dzie­je.

Lu­laj, dzie­ci­no,
Lu­laj, pta­szy­no,
Na­sze umi­ło­wa­nie;
Gdy się roz­bu­dzi
W tej rze­szy lu­dzi,
Zba­wie­nie nam się sta­nie.

Oto Ma­ry­ja,
Czy­sta li­li­ja,
Przy niej Sta­ru­szek drżą­cy,
Sto­ją przed nami,
Przed pa­stusz­ka­mi,
Tacy uśmie­cha­ją­cy.

Hej! Lu­dzie pro­ści,
Bóg z nami go­ści,
Skoń­czo­ny czas nie­do­li.
On daje sie­bie,
Chwa­ła na nie­bie,
Po­kój lu­dziom do­brej woli.

Ra­dość na zie­mi,
Bo nad wszyst­ki­mi
Roz­ta­cza blask ru­mia­ny.
Prze­paść roz­war­ta,
Upa­dek czar­ta,
Zstę­pu­je Pan nad pany.

Interpretacja

Symbolika ubóstwa i pokory

Kolęda „Mizerna, cicha” rozpoczyna się opisem skromnej stajenk*, która mimo swojej lichoty jest miejscem pełnym „niebieskiej chwały”. Już na wstępie pojawia się kontrast między ziemskim ubóstwem a niebiańskim majestatem. Stajenka, choć biedna, staje się domem dla nowo narodzonego Jezusa, co podkreśla chrześcijański motyw, że Bóg przychodzi nie w bogactwie i przepychu, ale w prostocie i pokorze. Ta scena jest zaproszeniem dla wiernych, aby zauważyli, że prawdziwa wartość nie kryje się w materialnym bogactwie, ale w duchowym blasku i chwale, która może objawić się w najbardziej niepozornych miejscach.

W dalszej części kolędy pojawiają się postacie aniołów, które klęczą i adorują dziecko. Ich obecność wokół Jezusa, z „włosy złotymi” i „skrzydły białymi”, podkreśla świętość i niebiańskie pochodzenie Jezusa. Aniołowie, jako posłańcy nieba, są tu znakiem, że wydarzenie narodzin Chrystusa jest momentem o szczególnej, kosmicznej wadze.

Uniwersalność zbawienia

Kolęda podkreśla, że narodziny Jezusa są wydarzeniem, które dotyczy „wszelkie stworzenie” i „cały świat”. Mówi się o „wielkim zdziwieniu” i „całym świecie orzeźwionym”, co sugeruje, że przyjście Mesjasza ma charakter uniwersalny i przynosi odnowę dla wszystkich ludzi i całego stworzenia. W tym kontekście Jezus jest przedstawiony jako „Mądrość Mądrości” i „Światłość światłości”, co wskazuje na Jego boską naturę i rolę jako źródła wszelkiej prawdy i światła.

Ludzie ubodzy, którzy przybywają do stajenki, symbolizują ludzkie pragnienie zbliżenia się do Boga. Ich „pełni natchnienia” i „pełni zbawienia” stan są odzwierciedleniem głębokiej duchowej potrzeby, która zostaje zaspokojona przez spotkanie z Jezusem. Upadanie na kolana przedstawia akt pokory i adoracji, który jest odpowiedzią człowieka na doświadczenie Bożej obecności.

Zwycięstwo nad złem

W kolejnych zwrotkach kolędy pojawia się motyw zwycięstwa dobra nad złem. „Pie­kło za­war­te, Nie­bo otwar­te, Sło­wo cia­łem się sta­ło” to wyraźne odniesienie do chrześcijańskiej doktryny o wcieleniu, według której Bóg stał się człowiekiem, aby zbawić ludzkość. Przez narodziny Jezusa, piekło zostaje zamknięte, a niebo otwarte dla wszystkich wierzących. To przesłanie niesie nadzieję na odkupienie i nowe życie.

Śpiące dziecko, które jest „promienne” i na którego twarzy „migają się uśmiechy”, symbolizuje niewinność i czystość nowego życia. Jezus, choć jest Bogiem, przyjmuje ludzką formę i doświadcza ludzkiego życia, w tym jego prostoty i bezbronności. Uśmiechy na twarzy Jezusa mogą być interpretowane jako zapowiedź radości i pokoju, które przynosi On światu.

Duchowa łączność i nadzieja

W kolędzie pojawia się również motyw duchowej łączności między Bogiem a ludźmi. Porównanie stajenki do kościoła, gdzie „choć ludzi wiele, cisza pobożna wieje”, podkreśla świętość i transcendencję chwili narodzin Jezusa. Oczy, które się „roszą”, i dusze, które się „wznoszą”, odnoszą się do głębokiego wzruszenia i duchowego uniesienia, które towarzyszą tej scenie. Płynące w serca nadzieje są odzwierciedleniem wiary w obietnice Boże i przyszłe zbawienie.

Kołysanie Jezusa i piosenka „Lulaj, dziecino” to wyraz miłości i czułości, jaką wierni okazują dzieciątku Jezusowi. Jest to również zaproszenie do osobistej relacji z Bogiem, który jest bliski i dostępny dla każdego, kto pragnie Go przyjąć.

Wspólnota wiary i radość z obecności Boga

Ostatnie zwrotki kolędy podkreślają wspólnotę wiary i radość płynącą z obecności Boga wśród ludzi. Postacie Marii i Józefa są przedstawione jako bliskie i uśmiechnięte, co podkreśla ludzki wymiar Bożego objawienia. Obecność pasterzy, prostych ludzi, którzy jako pierwsi dowiedzieli się o narodzinach Jezusa, przypomina, że Boże przesłanie jest skierowane do każdego, bez względu na pozycję społeczną czy majątek.

Zakończenie kolędy, „Hej! Ludzie prości, Bóg z nami gości”, jest wezwaniem do radości i świętowania faktu, że Bóg jest obecny w życiu każdego człowieka. „Chwała na niebie, Pokój ludziom dobrej woli” to echa słów aniołów zwiastujących pasterzom narodziny Jezusa, które stały się uniwersalnym przesłaniem pokoju i dobrej woli dla wszystkich ludzi.

Mizerna, cicha, stajenka licha – tłumaczenie na angielski

Humble and quiet,
A shabby little stable,
Filled with heavenly glory;
Here lies sleeping,
Before us dozing,
In the rays, the little Jesus.

Above Him, Angels
In flight have halted
And, bending down, they kneel;
With golden hair
And white wings
Beneath a painted rainbow.

Great amazement,
All creation,
The whole world refreshed;
Wisdom of Wisdoms,
Light of lights,
Jesus incarnate.

And here many
Poor people
Eager to see the Lord;
Full of inspiration,
Full of salvation,
They have fallen to their knees.

Long they waited,
Long they sighed,
Until heaven blazed,
Hell was locked,
Heaven opened,
The Word became flesh.

Still sleeps the drowsy
Radiant Child,
In the silence of a humble roof;
On cheeks so pale,
On tiny lips,
Smiles flicker.

As in a church,
Though many people,
A pious silence blows;
Eyes are moistened,
Souls are lifted,
Hopes flow into hearts.

Lullaby, little child,
Lullaby, little bird,
Our beloved;
When it awakens
Among these people,
Salvation will become ours.

Here is Mary,
The pure lily,
With her trembling Old Man,
Standing before us,
Before the shepherds,
So smiling.

Hey! Simple people,
God is our guest,
The time of misery is over.
He gives Himself,
Glory in heaven,
Peace to people of good will.

Joy on earth,
For above all
He spreads a rosy glow.
The abyss is opened,
The devil’s fall,
The Lord above lords descends.